Lågå tevstav julevsámegiellaj vuollelin. (Se lulesamisk tekst nedenfor.)
Til Noatun har kunstnerduoen Hjorth & Kjølaas utviklet et kunstprosjekt som utforsker nye møtepunkter mellom kunst og forskning. Det består av Universitetsportalen – to skulpturelle elementer på grøntområdet utenfor Noatun – og Forskningsreisen – en serie med tegninger som er rammet inn og montert over tre etasjer innendørs. Som en del av prosessen inviterte kunstnerne forskere tilknyttet universitetet til å dele kunnskap, og tenke spekulativt og kreativt, rundt noen spørsmål kunstnerne stilte dem. Svarene medvirket til utviklingen av skulpturene og tegningene.
Universitetsportalen er laget i brent og tjæret eik og furu, en gammel norsk, maritim håndverkstradisjon med røtter tilbake til norrøn tid. Skulpturene portretterer to sittende skapninger som fungerer som «portvoktere» til universitetet. Kunstnerne beskriver Universitetsportalen som et monument over akademisk frihet — det å være fri til å tenke og bevege seg i de retningene man selv ønsker — et prinsipp som er under økende press, og av grunnleggende betydning for både forskere og kunstnere. Skulpturene er inspirert av to skulpturelle fabeldyr fra portalen til Ål stavkirke, som er fra rundt år 1150. Disse figurene ble gjenoppdaget under romantikken av Henrik Bull og Norges første kvinnelige arkitekt Hjørdis Grøntoft Raknerud. På 1960-tallet vekket skapningene interessen til COBRA-kunstneren Asger Jorn. Figurene har et ukjent opphav, antagelig fra norrøn eller samisk mytologi, og deres opprinnelige mening har gått tapt. Kunstnernes versjon av skapningen har, med hjelp av dialogen med forskerne ved universitetet, gått igjennom en kunstnerisk «evolusjonsprosess». Blant annet har hodene til skulpturene fått trekk av katt og ugle — to dyr som er velkjente symboler for kunnskap. Utenfor Noatun fremstår de som to gåtefulle fabeldyr som vokter over stedet og forskningen som foregår der.
Tegningene innendørs korresponderer med skulpturene utendørs ved at de vektlegger det historiske forholdet mellom forskeren og kunstneren. Fortellingen som formidles i tegningene sirkler rundt en forskningsreise til havs. Tematisk henter tegningene inspirasjon fra historiene til Jules Verne, med lignende innslag av eventyrlige og spekulative fremtidsvisjoner.
I tillegg til kunstprosjektet til Hjorth & Kjølaas, har prosjektleder Robert Johansen kuratert inn noen verk fra KOROs samling. Det gjelder kunstverket Helleristing fra 1981 av Ellen Bang, som tidligere hang på Statens kontorbygg på Helsfyr i Oslo, og de to monotypiene Goabdes (1996) og Gievrie (2002) av Hans Ragnar Mathisen/ Elle-Hánsa (også kjent som Keviselie).
Kunstnerduoen Hjorth & Kjølaas består av Siri Hjorth (Trondheim,1986) og Sebastian Makonnen Kjølaas (Oslo, 1985). De var senest aktuelle med soloutstillingen Mord i parapsykisk selskap på Kunstnerforbundet, og har blant annet vist arbeider ved Nasjonalmuseet, Henie Onstad kunstsenter, Bauhaus Museum og Fondazione Prada. De er innkjøpt av Henie Onstad samlingen, KORO og Oslo kommunes kunstsamling.
Ellen Bang (1954-2011) var en norsk billedhugger. Hun studerte ved Kunstakademiet i Bergen og flyttet til USA i 1987. Hun var særlig aktiv i Norge på 1980-tallet og har bidratt med flere utsmykningsprosjekter for KORO, og blant annet stilt ut på Vestlandsutstillingen ved flere anledninger. Verk av Bang er også innkjøpt av Nasjonalmuseet i Oslo.
Hans Ragnar Mathisen, (f.1945, Narvik). Den samisk-norske multikunstneren Keviselie eller Hans Ragnar Mathisens/Elle-Hánsas kunstneriske praksis henger tett sammen med hans kamp for samiske rettigheter, kulturuttrykk og autonomi. I dag bor og arbeider han i Romssa (Tromsø). Mathisen har jobbet med maleri, grafikk, tegning, kart og illustrasjon, men også som skribent og festivalarrangør. Han er oppvokst i Sálasvággi (Tromsdalen), med røtter i Deanodat (Vestertana) i Finnmark. Mathisen var medlem av den legendariske Mázejoavku: Sámi Dáiddajoavku (Samisk kunstnergruppe) fra 1978 til 1983 i Máze (Masi). I 2017 deltok han på documenta 14 i Athen og Kassel.
Noatun-tsiekkadussaj libá dájddárguojme Hjorth & Kjølaas ásadam dájddaprosjevtav mij guoradallá ådå æjvvalimsajijt dájda ja dutkama gaskan. Oassen prosjevtas la Universitiehttaportálla – guokta skulptuvralasj elementa tsieggidum ruoddnis ednamij Noatuna ålgusjbælláj – ja Dutkambálggá – rájddo tjuorggasij ma li gålmån etásjan gåvvårámmajda gatsodum. Oassen prosessas dájddára gåhttjun universitiehta dutkijt juohket ietjaska máhtudagáv, ja sjuggelit ájádallat muhtem gatjálvisáj birra majt dájddára sijájs gatjádin. Dutkij vásstádusá vájkkudin skulptuvraj ja tjuorggasij åvddånahttemav.
Universitiehttaportálla l dagádum boaldedum ja darvadum ejkas ja bietses, mij la dålusj vuona maritijma duodjevuohke ruohtsaj norrøna ájges. Skulptuvra gåvviba guokta tjåhkko tjuollusijt ma doajmmaba degu universitiehta «pårttåváktan». Dájddára tjielggiba Universitiehttaportálla l degu monumænnta akademijjalasj friddjavuodas – friddjavuohta ájádallat ja válljit ietjas berustime milta – prinsihppa mij ienep ja ienep hásstaluvvá, ja prinsihppa mij la vuodulasj sihke dutkijda ja dájddárijda. Ål girkkon (stavgirkko), mij tsieggiduváj birrusin 1150, lidjin guokta fábeljuhtusa girkko portálan, masta dájddára guoktá libá arvusmahtedum. Henrik Bull ja Hjørdis Grøntoft Raknerud, Vuona vuostasj nissun guhti bargaj arkitæktan, romantihkkaájge dájt figuvrajt ådåsis gávnajga. 1960-lågon COBRA-dájddár, Asger Jorn, dájs figuvrajs berustahttjáj. Gåsstå figuvra båhti la amás, jáhkedahtte norrøna jali sáme mytologijjas, ja oalle ájádus ij la desti oahpes. Dájddára libá universitiehta dutkij guládallam, ja sunnu versjåvnnå figuvrajs la hábbmidum ságastallamij vuodon ja libá tjadádam dájdalasj “evolusjåvnnåprosessav”. Duola degu li skulptuvraj oajve vehi gáhtto ja skunjoga muoduk – judos ja lådde ma libá dåbdos symbåvllån máhttuj. Noatuna ålgusjbielen vuojnnuba guokta goavsos fábeljuhtusa gudi váktiba tsiekkadusáv ja dutkambargov mij danna dåjmaduvvá.
Tjuorggasa ma li sinna li aktij tjanádum skulptuvraj ma li ålggon, gå dættodi histåvrålasj aktijvuodav dutke ja dájddára gaskan. Subtsas mij tjuorggasij baktu gaskostuvvá la dutkambálkká birra meran. Tiemálattjat tjuorggasa oadtju arvusmahttemav Jules Verne histåvråjs, muodugasj dájdalasj oase sjuggelis ja geldulasj visjåvnåj boahtteájggáj.
Duodden Hjorth & Kjølaas dájddaprosjæktaj, la prosjæktajådediddje Robert Johansen kuraterim muhtem dájddadagojt KORO tjoahkkes. Dási guosská Ellen Bang dájdda Helleristing, jages 1981, mij åvddåla lij Stáhta kontåvrråhuodnahin Helsfyran Oslon, ja da guokta monotypijja Goabdes (1996) ja Gievrie (2002) majt Hans Ragnar Mathisen/Elle-Hánsa (dájddárnamma Keviselie) la dahkam.
Dájddárguojme Hjorth & Kjølaas libá Siri Hjorth (Roandem, 1986) ja Sebastian Makonnen Kjølaas (Oslo, 1985). Sunnu maŋemus vuosádus lij sierra vuosádus Mord i parapsykisk selskap Dájddasiebren, ja libá vuosedam dájdav duola degu Nasjonalmusiedjan, Henie Onstad dájddaguovdátjin, Bauhaus Musiedjan ja Fondazione Prada. Da li oastedum Henie Onstad tjoahkkes, KORO:s, ja Oslo suohkana dájddatjoahkkes.
Ellen Bang (1954-2011) lij vuona dájddár ja gåvvåtjuolle. Biergunin Dájddaakademijjan lågåj, ja jagen 1987 USA:aj jådij. 1980-lågon lij sierraláhkáj dåjmalasj Vuonan ja la KORO åvdås moadda hiervvimprosjevtajt dahkam, ja duola degu moaddi dájdav Vestlandsutstillingan vuosedam. Nasjonalmusiedja Oslon la aj oasstám Banga dájdav.
Hans Ragnar Mathisen, (r.1945, Áhkánjárgga). Keviselie/Hans Ragnar Mathisen/Elle-Hánsa la sáme moattedájdak dájddár Vuonas. Dájdan la lahka aktijvuohta suv rahtjamussaj sáme riektáj, kultuvrraåvddånbuktema ja iesjmierredime gáktuj. Uddni årru ja barggá Råmsån. Mathisen la barggam mállimijn, grafihkajn, tjuorggamijn, kártaj ja illustrasjåvnåj, valla aj tjállen ja festivállaásadiddjen. Bajássjaddam la Sálašvákken, ja suv ruohtsa li Dænodagás Finnmárkon. Mathisen lij sebrulasj Mázejuohkusin: Sáme Dájddárjuogos, jages 1978-1983, Mázen. Jagen 2017 oassálastij documenta 14, Athenan ja Kasselin.
