Nasjonalbiblioteket avd. Mo i Rana, automatlager og lydlaboratorium

Lohkh teekstem åarjelsaemien gïelesne vuelielisnie

Kunstprosjektet Sverre Gullesen har utvikla til fasaden på lydlaboratoriet, er ei visualisering av voksrullopptak av slåtten «Fanden på bordstabelen», som blei gjort av Narve Skarpmoen på byrjinga av 1900-talet. Lyden snor seg som ein stor, bølgete strek på fasaden og er ein integrert del av veggen.

Gullesen har henta eit element frå det arkivmaterialet i Nasjonalbiblioteket som høyrer til det nasjonale «minnet» vårt, og gjort det tilgjengeleg for publikum på utsida i ei ny form. Verket peikar på hardingfelemusikken og den sentrale rolla den norske folkemusikken hadde i historia, kulturen og sjølvforståinga til nasjonen vår kort tid før oppløysinga av unionen med Sverige. Opptaka verket har utgangspunkt i, har karakter av å vere unike tidsdokument som bind saman lyden av tradisjon og modernitet i skjeringspunktet mellom kulturell nasjonsbygging, urban teknologi og rurale kulturuttrykk. I motsetnad til andre kjende fonografopptak av norsk hardingfelespel dokumenterer opptaka til Skarpmoen ein friare og meir eigenarta lokal framføringspraksis, og dei gir oss dermed eit heilt spesielt innblikk i denne spelestilen.

I fasadeverket gjer Gullesen opptaket visuelt levande gjennom eit breitt og variert fargespel som er improvisert fram under produksjonen. Teglet er handmåla av kunstnaren og glasert på fabrikken til teglprodusenten i Sveits.

Her kan du høyre lydopptaket av Fanden på bordstabelen:

I kunstnarskapen sin utforskar Gullesen ulike typar materiale som gjerne er knytt til moderne industri, som betong og slagg. I fasadeverket har han jobba med teglstein for fyrste gong.

Inne heng veggarbeidet Uten tittel (vegg/gulv # 3) frå 2022. I dette verket har Gullesen jobba med eit abstrakt modernistisk formspråk og ein røff materialitet inspirert av skulpturane til Odd Tandberg og arkitekturen til Erling Viksjø. Materiale som betong og jernslagg blir gjerne forbundne med industri og noko varig, men etter at Gullesen har omarbeidd dei kunstnarisk, kan flatene opplevast som både skjøre og poetiske. I lokal samanheng kan jernslagg vise til verksemda til Norsk Jernverk. Både Norsk Jernverk og den modernistiske arkitekturen til Viksjø kan sjåast som symbol på etterkrigstida og framveksten av det norske sosialdemokratiet, og i betongverka sine hintar Gullesen formmessig, materielt og konseptuelt til denne historiske perioden.

Felles for verka i dette kunstprosjektet er at dei rører ved spørsmål om teknologi og den kulturelle identiteten til det moderne Noreg.

Sverre Gullesen (f. 1980, Mo i Rana) er utdanna ved Kunstakademiet i Oslo og École nationale supérieure des arts visuels de La Cambre i Brussel. Han har mellom anna stilt ut på Kunstnerforbundet (Oslo), 222T (Oslo), Sandefjord Kunstforening og Kraft (Bergen). Han er innkjøpt av Nasjonalmuseet, Oslo kommunes kunstsamling, Storebrands kunstsamling, Preus museum (Horten) og Vestfossen. Frå 2006 til 2015 jobba han med kunstnargruppa D.O.R. og dreiv Gallery D.O.R. i Brussel. Han har tidlegare utført offentlege kunstprosjekt for KORO på Brann- og redningsskolen i Tjeldsund (2018) og for Oslo kommune på Ullern videregående skole (2018). Hausten 2024 gjorde han ferdig eit omfattande prosjekt utanfor det nye Tøyenbadet.

Nasjonalbiblioteket /Nasjonaalegærjagåetie, Måefien goevtese, automaatevåarhkoe jïh tjoejelaboratorijume

Automaatevåarhkose 3 jïh tjoejelaboratorijasse Sverre Gullesen lea stoerre jïh integreereme ålkoevïedtjevierhkiem evtiedamme man våarome lea doh voestes voksrullabaantedimmieh åålmehmusihkeste mah våarhkosne gååvnesieh. Gåetien sisnie lea vïedtjeskulptuvrem betongeste biejeme.

Tjeahpoeprosjekte maam Sverre Gullesen lea tjoejelaboratorijen ålkoevïedtjese evtiedamme, lea vååjnedehteme voksrullbaantedimmeste musihkestuhtjeste «Fanden på bordstabelen», maam Narve Skarpmoen baantedi 1900-låhkoen aalkoelisnie. Tjoeje vijtjelde goh stoerre båaroje sïeve ålkoevïedtjesne jïh lea integreereme bielie vïedtjeste.

Gullesen lea biehkieh Nasjonaalegærjagåetien våarhkoematerijaaleste veedtjeme, mah mijjen nasjonaale «mojhtesasse» govlesuvvieh jïh jaksoes dorjesovveme almetjidie ålkoebielesne  orre hammosne. Vierhkie hardingfeelemusihkese tjuvtjede, jïh dan vihkeles råållese maam nöörjen åålmehmusihke mijjen nasjovnen histovrijisnie, kultuvresne jïh jïjtjegoerkesinie utni, åvtelen unijovne Sveerjine nåhkeli. Baantedimmie mij lea vierhkien våarome, karakteerine åtna sjïere tïjjevihtiestimmine årrodh, mah tjoejem aerpievuekeste jïh daajbaaletje vuekeste tjåanghkan gårrede kulturelle nasjovnebigkemen, urbaane teknologijen jïh ruraale kultuvrevuekiej gaskem. Viertiestamme jeatjah åehpies fonograafebaantedimmiejgujmie nöörjen hardingfeeletjoejehtimmeste, Skarpmoen baantedimmieh aktem frijjebe jïh vielie sjïere voenges buektemevuekiem vihteste, jïh mijjese dan åvteste joekoen sjïere daajroem  vadta daan tjoejehtimmievuekien bïjre.

Ålkoevïedtjevierhkesne Gullesen baantedimmiem våajnoes jielije dorje akten vijries jïh jeereldihkie klaeriespïelen tjïrrh mij lea sjugniesovveme produksjovnesne. Tjiehpiedæjja lea teegelem gïetine måaladamme jïh glaseereme teegeleproduseenten fabrihkesne Sveitsesne.

Govlh baantedimmiem daesnie;

Sov tjeahposne Gullesen joekehts såarhts ïebnh kråånske mah maaje leah vïedteldihkie daajbaaletje industrijese, goh betonge jïh skaarhte. Ålkoevïedtjevierhkesne lea voestes aejkien dïhte teegelinie barkeme.

Gåetien sisnie vïedtjebarkoe Uten tittel (vegg/gulv # 3)  (Tihtelen namhtah (vïedtje/guelpie # 3) gævnjesje jaepeste  2022.  Daennie vierhkesne Gullesen lea abstrakte daajbaaletje hammoegïeline jïh kruepies ïebnigujmie barkeme mestie skraejriem åådtjeme Odd Tandbergen skulptuvrijste jïh Erling Viksjøen arkitektuvreste. Ïebnh goh betonge jïh ruevtieskaarhte maaje vïedteldihkie sjidtieh industrijine jïh mejnie akt ihkuve, men mænngan Gullesen lea dejtie tjeahpojne jeatjahtahteme, maahta dejtie dååjredh goh dovne hiejjehts jïh poetihkeles. Voenges ektiedimmesne ruevtieskaarhte maahta Norsk Jernverken gïehtelæmman vuesiehtidh. Dovne Norsk Jernverk jïh Viksjøen daajbaaletje arkitektuvre maahta symbovline vuajnalgidh minngiedåaratïjjese, jïh evtiedimmie dehtie nöörjen sosijaaledemokratijeste, jïh sov betongevierhkine Gullesen hammoen, ïebni jïh konsepten tjïrrh daan histovrijes boelhkese tjuvtjede.

Ektie vierhkide daennie tjeahpoeprosjektesne lea doh gyhtjelassh daajbaaletje teknologijen jïh dan kulturelle identiteeten bïjre  gïetedieh.

Sverre Gullesen (r. 1980, Måefie) sov ööhpehtimmiem åådtjeme Osloven Tjeahpoeakademijesne jïh skuvlesne École nationale supérieure des arts visuels de La Cambre Brusselisnie. Dïhte vierhkieh vuesiehtamme sijjine goh Kunstnerforbundet (Oslove), 222T (Oslove), Sandefjord Kunstforening jïh Kraft (Bergen). Nasjonalmuseet, Oslo kommunes kunstsamling, Storebrands kunstsamling, Preus museum (Horten) jïh Vestfossen leah vierhkieh destie åasteme. Jaepien 2006 raejeste 2015 raajan tjiehpiedæjjadåehkine D.O.R. barkih Gallery D.O.R. Brusselisnie juhtiehti. Aarebi byögkeles tjeahpoeprosjekth dorjeme KOROSE  Bueleme- jïh beerkemeskuvlesne Tjeldsundesne (2018) jïh Osloven tjïeltese Ullern jåarhkeskuvlesne (2018) Tjaktjen 2014 aktem stoerre prosjektem illi ålkolen orre Tøyenbadet.